Trong môn thể thao vua, những cú sút penalty luôn mang đến những khoảnh khắc đầy kịch tính, khiến hàng triệu người hâm mộ trên khắp thế giới nín thở theo dõi. Tuy chỉ là một điểm nhỏ trên sân, chấm 11m lại có một tầm quan trọng vô cùng lớn trong việc quyết định kết quả của trận đấu.
Vị trí và kích thước của chấm 11m
Nó không chỉ là nơi các cầu thủ thể hiện sự điêu luyện trong những khoảnh khắc quyết định, mà còn đóng vai trò quan trọng trong sự công bằng của môn thể thao này. Vậy chấm 11m nằm ở đâu, có kích thước như thế nào và tại sao khoảng cách này lại được quy định một cách chính xác? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về chấm phạt đền và vai trò quan trọng của nó trong luật bóng đá hiện hành.
Chấm 11m, hay còn gọi là điểm phạt đền, là một trong những dấu hiệu quan trọng và dễ nhận diện nhất trên sân bóng. Nó được đặt chính xác bên trong khu vực phạt đền của mỗi đội, thẳng hàng với tâm của khung thành. Theo quy định của FIFA, chấm 11m được xác định tại một khoảng cách cố định từ vạch cầu môn. Cụ thể, chấm 11m cách vạch cầu môn 11 mét (tương đương 12 yards).
Kích thước của chấm 11m cũng được quy định rất rõ ràng: nó không phải là một vòng tròn mà là một dấu chấm có đường kính 12 cm (5 inch). Dấu chấm này được vẽ rõ ràng và có màu sắc tương phản với màu cỏ, thường là màu trắng để dễ dàng nhận diện trong suốt trận đấu. Chính sự chính xác trong việc xác định vị trí và kích thước này giúp đảm bảo tính công bằng và sự đồng nhất cho mọi trận đấu bóng đá trên toàn thế giới.
Chấm 11m đóng vai trò vô cùng quan trọng trong những tình huống quyết định kết quả trận đấu, đặc biệt trong các tình huống phạt đền và loạt sút luân lưu.
Nơi thực hiện quả phạt đền: Đây là chức năng chính và quan trọng nhất của chấm 11m. Khi một đội bóng phạm lỗi trong vòng cấm, như dùng tay chơi bóng hoặc phạm lỗi với đối phương, đội đối phương sẽ được hưởng quả phạt đền. Quả bóng sẽ được đặt tại chấm 11m và cầu thủ sẽ sút trực tiếp vào khung thành đối phương, với duy nhất thủ môn đối phương có nhiệm vụ cản phá.
Loạt sút luân lưu: Trong các trận đấu loại trực tiếp, khi hai đội hòa nhau sau thời gian thi đấu chính thức và hiệp phụ, loạt sút luân lưu 11m sẽ được sử dụng để phân định thắng thua. Mỗi đội cử một cầu thủ lên thực hiện cú sút từ chấm 11m, và đội nào ghi nhiều bàn thắng hơn sẽ giành chiến thắng. Đây là những khoảnh khắc căng thẳng, quyết định trực tiếp số phận trận đấu.
Điểm ảnh hưởng chiến thuật: Sự hiện diện của chấm 11m ảnh hưởng rất lớn đến chiến thuật phòng ngự của các đội bóng. Các hậu vệ thường cố gắng tránh phạm lỗi trong vòng cấm vì đây có thể dẫn đến quả phạt đền. Đối với các trọng tài, đây cũng là một điểm tham chiếu quan trọng để xác định vị trí phạm lỗi và đưa ra quyết định chính xác.
Tâm lý thi đấu: Đối với cầu thủ thực hiện cú sút phạt, chấm 11m là một điểm xuất phát đầy áp lực. Họ phải đối diện với thủ môn và kỳ vọng của toàn đội, đặc biệt trong những tình huống quyết định như loạt sút luân lưu. Còn đối với thủ môn, đó là thử thách về phản xạ và khả năng phán đoán.
Quy định liên quan đến chấm 11m trong luật FIFA
Luật FIFA (Luật 14: Quả phạt đền) quy định rất rõ ràng các quy tắc liên quan đến chấm 11m:
- Vị trí bóng: Bóng phải được đặt cố định trên chấm 11m trước khi cầu thủ sút.
- Vị trí cầu thủ sút: Cầu thủ thực hiện sút phải đứng ngay sau bóng và không được di chuyển vào vòng cấm trước khi sút.
- Vị trí thủ môn: Thủ môn phòng ngự phải đứng trong khu vực cầu môn của mình và ít nhất một phần bàn chân phải ở trên hoặc thẳng hàng với vạch cầu môn khi bóng được đá.
- Vị trí cầu thủ khác: Tất cả các cầu thủ khác phải đứng bên ngoài khu vực phạt đền và cách chấm 11m ít nhất 9.15 mét (10 yards) cho đến khi bóng được đá.
Những quy định này giúp tạo ra một sự công bằng cho tất cả các đội bóng và bảo đảm rằng mọi tình huống phạt đền đều được thực hiện trong khuôn khổ rõ ràng, nghiêm ngặt.
Chấm 11m chứng kiến không ít khoảnh khắc lịch sử đầy cảm xúc và gây tranh cãi. Một trong những trận đấu điển hình là chung kết World Cup 2022 giữa Argentina và Pháp, nơi Lionel Messi và Kylian Mbappé thực hiện những quả penalty quyết định. Đặc biệt, loạt sút luân lưu đã quyết định ngôi vô địch, với Emiliano Martínez của Argentina xuất sắc cản phá và trở thành người hùng trong chiến thắng của đội nhà.
Hệ thống VAR cũng đóng một vai trò quan trọng trong việc giám sát các tình huống tại chấm 11m, đặc biệt là khi kiểm tra xem thủ môn có di chuyển sớm hay không. Một ví dụ điển hình là trận đấu giữa Juventus và Lyon tại Champions League 2020, nơi quả penalty phải thực hiện lại vì thủ môn Juventus di chuyển ra ngoài vạch vôi quá sớm.
Cầu thủ sút có thể dừng lại hoặc thay đổi hướng chạy đà trước khi sút không? Cầu thủ có thể giả sút trong quá trình chạy đà nhưng không được dừng lại hoàn toàn khi đã tiếp cận bóng. Nếu giả động tác sút quá rõ ràng hoặc dừng lại hoàn toàn, sẽ bị phạt thẻ vàng và quả phạt đền sẽ được đá lại nếu bóng vào lưới.
Thủ môn có được di chuyển khỏi vạch cầu môn trước khi bóng được đá không? Thủ môn được phép di chuyển trên vạch cầu môn nhưng phải giữ ít nhất một phần bàn chân chạm vạch cầu môn khi bóng được đá. Nếu thủ môn di chuyển quá sớm và bóng không vào lưới, quả penalty sẽ được đá lại.
Chấm 11m là một yếu tố không thể thiếu trong bóng đá, dù nhỏ bé nhưng lại mang đến những khoảnh khắc kịch tính và quyết định. Nó không chỉ là điểm xuất phát cho những pha sút quyết định, mà còn ảnh hưởng đến tâm lý cầu thủ, chiến thuật của đội bóng và kết quả trận đấu. Hiểu rõ về chấm 11m giúp chúng ta nhìn nhận bóng đá một cách toàn diện hơn và đánh giá chính xác những quyết định quan trọng trong trận đấu.
Nguồn tin: Bongdalu
