Cách Emery trở thành khắc tinh của Guardiola

Những người thân cận với HLV Unai Emery đều tin rằng, chỉ có Pep Guardiola mới có thể sánh ngang ông về sự tinh tường chiến thuật.

Bản thân Emery cũng dành cho Guardiola sự kính trọng tương tự. Trong mắt HLV của Aston Villa, Guardiola là người đã làm thay đổi căn bản cách các HLV khác nhìn nhận bóng đá. Ông chính là nguồn cảm hứng lớn nhất định hình nên phong cách của Emery — một triết lý dựa trên khả năng kiểm soát bóng, chiếm ưu thế ở tuyến giữa và điều tiết thế trận bằng sự chủ động.

Bí quyết đến từ 13 trận khổ đau

Trong phần ghi chú trước trận đấu tại Villa Park tại vòng 9, Emery đã gọi Guardiola là “thiên tài” và “nguồn cảm hứng”. Thế nhưng, cho đến tháng 12 năm 2023, ông vẫn chưa một lần đánh bại đối thủ này trong 13 cuộc đối đầu đầy khổ sở. Suốt quãng thời gian ấy, Emery kiên nhẫn mổ xẻ từng chi tiết trong lối chơi của các đội bóng do Guardiola dẫn dắt — từ Barcelona, Bayern Munich đến Manchester City — vừa đau đớn, vừa khâm phục.

Tìm ra lời giải cho những bài toán chiến thuật mà Guardiola đặt ra dường như là nhiệm vụ bất khả thi. Emery đã thử nhiều sơ đồ, thay đổi nhân sự, nhưng đều thất bại. Phải đến tháng 12 hai năm trước, khi Villa áp đảo và đánh bại Man City 1-0, cục diện mới đổi chiều. Emery đã tìm ra công thức hóa giải Guardiola — với tuyến giữa đóng vai trò mấu chốt.

Kể từ đó, ông đã thắng Guardiola trong hai lần liên tiếp tiếp đón Man City tại Villa Park — và cả hai đều mang dấu ấn rõ rệt từ cuộc chiến ở trung tuyến. Đây mới chỉ là lần thứ ba trong sự nghiệp của Guardiola ông thua ba trận sân khách liên tiếp trước cùng một đối thủ (hai lần trước là trước Liverpool giai đoạn 2016–2018 và Tottenham giai đoạn 2019–2023).

Tuy nhiên, chiến thắng lần này mang màu sắc khác biệt. Nếu trong hai lần đối đầu trước, Emery thường dùng đội hình gồm bốn tiền vệ trung tâm điển hình để đối đầu Guardiola, thì lần này, ông thay đổi cấu trúc. Villa không chơi với “hộp” bốn tiền vệ nữa, mà sử dụng cặp tiền vệ trụ Boubacar Kamara và Amadou Onana, cùng ba “số 10” là John McGinn, Morgan Rogers và Emiliano Buendía. Nghĩa là trong khi Man City có bốn tiền vệ, Villa bố trí tới năm người — chiếm nửa số cầu thủ trên sân.

Một lần nữa, Guardiola không có Rodri — mắt xích không thể thay thế trong sơ đồ của ông. Thiếu anh, Man City phải chắp vá vị trí trọng yếu, đặc biệt khi đối thủ là một Villa tấn công trung lộ nhiều nhất Premier League. Giống như ở trận thua đầu tiên trước Emery, Guardiola đẩy John Stones vào giữa sân khi có bóng để gia tăng quân số, nhưng sự thiếu vắng một “số 6” đích thực vẫn là lỗ hổng chí mạng.

Đánh vào điểm yếu của Man City

Emery hiểu rõ vai trò của Stones. Ở trận này, ông điều chỉnh một chi tiết quan trọng: các “số 10” của Villa được yêu cầu chơi rộng hơn bình thường. Khi Stones dâng lên, City để hở khoảng trống ở hai bên hàng thủ ba người — và nếu Villa đoạt bóng, McGinn cùng Buendía có thể thoải mái cầm bóng phản công.

Khi Buendía chấn thương và Jadon Sancho được tung vào thay, Emery vẫn liên tục ra hiệu cho cầu thủ mượn từ Manchester United di chuyển rộng ra biên, kéo hậu vệ phải Matheus Nunes theo mình, qua đó mở đường chuyền thuận lợi cho Rogers — tiền vệ tấn công gần nhất — nhận bóng.

Các vị trí của Sancho và McGinn trong trận đều rộng hơn thường lệ, tạo ra tình huống hai đánh một ở hai cánh, đặc biệt khi được hỗ trợ bởi các hậu vệ biên dâng cao. Guardiola thừa nhận rằng điều này đã khiến City gặp khó trong việc phòng ngự khu vực biên.

Trong khi đó, nhiệm vụ của Stones là đẩy cao Bernardo Silva và Phil Foden lên tuyến trên, tạo ra năm mũi tấn công dàn hàng ngang trên tuyến phòng thủ đối phương — một “đặc sản” trong lối chơi Guardiola. Để hóa giải điều này, Emery kéo Kamara lùi sâu, bám sát Silva, giúp Villa chuyển sang sơ đồ 5-4-1 khi không có bóng. Họ không pressing dữ dội như ở hai trận thắng trước, nhưng vẫn giữ được khối đội hình vững chắc, ép Man City phải chơi ở phía trước hàng thủ. Đó là điều đặc biệt quan trọng, bởi đội bóng của Guardiola giờ đây chơi trực diện và nhanh hơn trước.

Emery giải thích sau trận: “Chúng tôi hạ thấp vị trí của Kamara bởi cách họ triển khai bóng và khả năng kiểm soát thế trận của họ. Chúng tôi phải hi sinh một chút sự chủ động để giữ được cấu trúc phòng ngự. Kamara đã theo sát Silva rất tốt và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ”.

Trung bình, Villa đoạt lại bóng ở vị trí cách khung thành của mình chỉ 22 mét — thấp hơn đáng kể so với hai trận trước đó (ở trận thắng đầu tiên, con số ấy là 36 mét). Sự thay đổi này cho thấy Emery linh hoạt, sẵn sàng điều chỉnh theo từng đối thủ. “Có nhiều cách để giành chiến thắng trong bóng đá”, Emery nói sau trận thua Go Ahead Eagles 2-1 hồi thứ Năm, và điều đó đã được minh chứng hôm nay.

Villa chủ động thích ứng với một Man City đã tiến hóa, nhưng thế trận lại diễn ra theo khuôn mẫu quen thuộc: City khởi đầu mạnh mẽ hơn, rồi dần bị đánh gục bởi sức mạnh thể chất và khả năng làm chủ tuyến giữa của Villa.

Tận dụng từng chi tiết nhỏ nhất

Bàn thắng mở tỷ số của Matty Cash đến từ một pha dàn xếp đá phạt góc khôn ngoan, và chỉ 10 phút sau, McGinn suýt nhân đôi cách biệt — minh họa rõ nét cho việc City hoàn toàn lép vế ở khu trung tuyến. Trong tình huống ấy, Sancho cầm bóng cắt chéo vào trung lộ, McGinn hoán đổi vị trí ngược hướng, còn Ollie Watkins kéo dãn hàng thủ để Rogers xộc thẳng vào giữa.

Nếu hiệp một cho thấy sức mạnh tấn công của tuyến giữa Villa, thì hiệp hai chứng tỏ bản lĩnh và khả năng chịu đựng áp lực của họ. Guardiola thừa nhận sau trận rằng “City đã điều chỉnh tốt hơn”, nhưng thực tế, Villa vẫn duy trì được sự tập trung đáng kinh ngạc.

Onana và Kamara không chỉ thu hồi bóng hiệu quả mà còn bóp nghẹt mọi không gian cho các “số 10” của Man City. Onana thậm chí có pha tranh chấp trực diện, đẩy ngã và đoạt bóng từ Erling Haaland — biểu tượng cho tinh thần chiến đấu của toàn đội. Phía sau họ là một hàng thủ thi đấu kiên định, cùng các cầu thủ dự bị vào sân thực hiện chính xác vai trò được giao.

City hầu như không tạo được cơ hội nguy hiểm nào, bởi không thể xuyên phá tuyến giữa Villa để triển khai những pha phối hợp tấn công đặc trưng. Guardiola nói: “Chúng tôi điều chỉnh tốt hơn trong hiệp hai. Chúng tôi kiểm soát được khu vực trung tâm… họ chơi rất nhiều bóng ở đó”.

Quả thật, Villa luôn coi tuyến giữa là trái tim của trận đấu — nhưng lần này, họ làm điều đó theo cách hoàn toàn mới. Chiến thắng 1-0 giúp Aston Villa trở thành đội bóng đầu tiên ở hạng đấu cao nhất nước Anh kể từ Preston North End mùa 1936–1937 giành bốn trận thắng liên tiếp ngay sau chuỗi năm trận không thắng mở màn mùa giải.

Emery khẳng định: “Trận đấu hôm nay là bản tóm lược hoàn hảo cho ba năm qua. Niềm tin vào kế hoạch của chúng tôi, và sự cam kết tuyệt đối trong việc thực hiện nó”. Điểm mạnh nhất của Emery vẫn vậy — khả năng huấn luyện những chi tiết tinh tế, nhỏ nhặt nhưng mang tính quyết định. Và trong ba lần liên tiếp đánh bại Pep Guardiola tại Villa Park, chính cách ông sắp xếp và vận hành tuyến giữa đã một lần nữa trở thành chiếc chìa khóa mở ra chiến thắng.

=>Xem thêm:

Nguồn: Bongdalu