Kể từ khi Oliver Glasner được bổ nhiệm làm HLV Crystal Palace vào tháng 2 năm ngoái, không một trong bốn tiền vệ trung tâm chủ lực của ông ghi được bàn nào tại Premier League.
Điều đó có thể khiến nhiều người ngạc nhiên, nhất là khi đội bóng của ông đã ghi tổng cộng 94 bàn trong 19 tháng ấy. Phần lớn áp đảo số bàn này thuộc về các cầu thủ tấn công.
Hàng công và hàng thủ đều ghi bàn
Hơn một phần ba trong số đó thuộc về Jean-Philippe Mateta. Tiền đạo người Pháp tìm lại phong độ rực rỡ kể từ khi HLV người Áo tới. 33 bàn thắng của anh là nhiều nhất trong đội, chiếm 35,1% tổng số bàn của Palace. Ismaila Sarr, cầu thủ số 10 lệch phải, là người duy nhất còn lại của đội hiện tại đạt mốc hai chữ số, với 11 bàn (ba mùa này, tám mùa 2024-25). Eberechi Eze, trước khi chuyển tới Arsenal mùa hè vừa rồi, đã ghi 14 bàn cho Palace dưới thời Glasner.
Trong khi đó, các hậu vệ của Palace đã ghi 18 bàn ở Premier League trong giai đoạn này, với Daniel Muñoz và Marc Guehi cùng dẫn đầu ở hàng thủ với bốn bàn mỗi người. Chất lượng trong các tình huống cố định của họ khá kín tiếng — chỉ có Arsenal (27) ghi nhiều bàn từ phạt góc và đá phạt hơn Palace (23) tính từ mùa 2024-25.
Eddie Nketiah ghi bốn bàn — bằng với số bàn của Michael Olise trước khi anh chuyển đến Bayern Munich tháng Bảy 2024 — trong khi bàn thắng vào lưới Aston Villa vẫn là pha lập công duy nhất của Justin Devenny. Nhưng với việc Glasner đã yêu cầu cả đội cần có sự đóng góp lớn hơn từ nhiều vị trí, liệu việc quá ít bàn đến từ tuyến giữa có phải là vấn đề?
Những tiền vệ này chính là những “bộ điều phối” tối thượng trong hệ thống của Glasner. Họ không được thúc đẩy lao vào vòng cấm hay dứt điểm, mà phải tập trung phục vụ các cầu thủ tấn công. Chia sân ra theo chiều dọc, Palace là đội có tỷ lệ chạm bóng ở nửa sân đối phương thuộc khu vực giữa cao nhất Premier League mùa này. Việc chơi với hàng tiền vệ bốn người giúp họ thường xuyên có ưu thế quân số, qua đó có thể chuyền qua lại giữa hai số 6 trước khi xuyên tuyến để giải phóng wing-back.
Dù vậy, họ vẫn cần cải thiện để tham gia nhiều hơn vào các cơ hội ghi bàn. Glasner nói sau trận hòa 0-0 với Sunderland hồi tháng 9: “Chúng tôi cần nhiều pha chạy chọc khe hơn, đe dọa hàng thủ đối phương. Chúng tôi cần nhiều cầu thủ xuất hiện trong vòng cấm hơn, và họ phải quyết liệt hơn ở khu vực đó. Ba cầu thủ tấn công ghi 60% số bàn của chúng tôi mùa trước”.
Vì sao tuyến 2 lười ghi bàn
Điều này càng đúng khi Palace ngày càng thường xuyên đối mặt với những hàng thủ thấp và lì lợm, đặc biệt ở Conference League, nhưng Glasner cũng phải cân bằng điều đó. Mùa trước chỉ là mùa thứ năm trong lịch sử tham dự Premier League mà Palace ghi hơn 50 bàn, sau kỷ lục CLB là 57 bàn mùa 2023-24. Hệ thống tấn công của Glasner hoạt động hiệu quả.
HLV người Áo nhanh chóng xây dựng hệ thống 3-4-2-1 giúp phát huy tối đa Mateta — và quan trọng hơn, vẫn duy trì hiệu quả ngay cả sau khi Eze và Olise ra đi. Glasner nói tháng trước, trước trận thắng 3-0 ở League Cup tại Anfield: “Không có gì bí mật là chúng tôi không ghi bàn từ ngoài vòng cấm. Các cầu thủ ở khu vực đó vốn không phải những cỗ máy ghi bàn trong sự nghiệp”.
Nottingham Forest (13), Fulham (13) và Brentford (9) là những đội duy nhất còn lại tại Premier League ghi ít bàn ngoài vòng cấm hơn Palace (14) kể từ tháng Hai 2024 — và Eze ghi năm trong số đó. Adam Wharton nói một điều rất đáng chú ý trong cuộc phỏng vấn với The Athletic đầu tháng này: “Hệ thống của chúng tôi ảnh hưởng đến chuyện ghi bàn. Tôi sẽ không thường xuyên chạy lên phía trước trong hệ thống mà chúng tôi chơi”.
Bản đồ chạm bóng của anh trong tám trận gần nhất thể hiện điều đó: chủ yếu ở phần ba giữa sân, có xu hướng lệch phải (nơi chân trái thuận của anh tạo góc chuyển hướng hoặc tạt bóng), và chỉ ba lần chạm bóng trong vòng cấm đối phương. Wharton tiếp tục: “Sẽ tốt hơn nếu tôi có thể ghi được vài bàn, hay thêm vài pha kiến tạo. Nhưng đồng thời, tiền vệ của Manchester City cũng không cần tìm bàn thắng vì họ có Erling Haaland… còn người ghi bàn nhiều thứ hai là… phản lưới nhà”.
Cầu thủ 21 tuổi này chưa từng ghi bàn tại Premier League cho Palace sau 45 lần ra sân, và mới có 5 kiến tạo. Anh có kỹ năng sút bóng để trở thành một tiền vệ ghi bàn, nhưng vai trò của anh là xây dựng lối chơi, giúp Palace phát huy sở trường chuyển trạng thái cực nhanh bằng tốc độ và khả năng luân chuyển bóng.
Khả năng “tiền định hướng” của Wharton — khái niệm Glasner rất chú trọng — là kỹ năng cho “pre-assist”, tức đường chuyền trước đường chuyền kiến tạo — thể hiện ở số lần tham gia xây dựng các pha bóng dẫn tới dứt điểm của Palace, vốn anh và Will Hughes đều đứng rất cao.
Daichi Kamada biết cách ghi bàn. Anh từng có 9 bàn trong mùa cuối ở Eintracht Frankfurt và thêm 9 bàn trong hai mùa Bundesliga trước đó. Nhưng anh vẫn chưa có nổi một kiến tạo cho Palace, ngay cả khi đá hộ công. Trong trận hòa 0-0 trước Brighton & Hove Albion, anh có một cơ hội tốt nhưng lại dứt điểm chệch cột.
Đóng góp thầm lặng của tiền vệ
Nhưng câu chuyện không phải là sự vô duyên, mà là vấn đề tạo cơ hội. Tiền vệ người Nhật Bản trông thoải mái hơn ở vai trò sâu hơn — vị trí anh từng chơi thường xuyên dưới thời Glasner ở Đức. Dù chỉ là trận Carabao Cup, đường chuyền hoàn hảo của anh cho Yeremy Pino đã mở ra bàn thứ hai trong trận thắng 3-0 trước Liverpool, đưa Palace vào tứ kết.
Trong bàn mở tỷ số trận đó, Palace cho thấy cách hàng tiền vệ của họ vận hành thành hai lớp. Glasner dùng một “khối hộp” gồm hai số 6 (thường là Wharton và Kamada/Jefferson Lerma) phía sau hai số 10. Trong tấn công, hai số 6 đặc biệt kỷ luật, đứng gần hàng thủ ba người và chịu trách nhiệm chuyền bóng tiến tuyến, giúp hai số 10 chơi gần Mateta hơn và giúp hai wing-back Tyrick Mitchell và Daniel Muñoz chơi ở tuyến cuối.
Palace, cùng Bournemouth, đã thúc đẩy sự thay đổi hướng tới lối chơi trực diện và thẳng dọc mùa này nhờ những đường chuyền gây nhiễu và các cú bóng dài hơn khi đối đầu các đội Big Six. Vì họ rất hiếm khi — hoặc chủ động tránh — việc kiểm soát bóng lâu ở nửa sân đối phương, cơ hội để các số 6 lao vào vòng cấm là rất ít. Tổng cộng Kamada, Wharton, Lerma và Hughes chỉ thực hiện 25 cú sút tại Premier League mùa này — tức trung bình cả nhóm chỉ tung ra một cú sút mỗi trận.
Khi Eze, Olise và Wilfried Zaha còn ở đội, việc thiếu bàn từ tuyến giữa không phải vấn đề lớn. Nay với Pino — vẫn chưa ghi bàn dù thể hiện sự sáng tạo — và Kamada đá số 10, điều đó khiến Sarr trở thành tiền vệ tấn công duy nhất biết ghi bàn — ít hơn những mùa trước. Và anh sẽ vắng mặt nhiều trận khi dự AFCON, nơi tuyển Senegal nhiều khả năng tiến xa.
Chỉ có ba cầu thủ Palace có chỉ số bàn thắng kỳ vọng (xG) trên 1 mùa này — Mateta, Sarr và Pino (lần lượt 8.0, 3.7 và 1.4). Mùa trước, Lerma, Kamada và Hughes chỉ nhích hơn mức 1 xíu. Việc phụ thuộc vào Mateta, hoặc một phần vào Sarr, có phải vấn đề hay không — là chuyện nhìn nhận theo kiểu “ly nước đầy hay vơi một nửa”. Trao thêm tự do cho tuyến giữa có thể khiến cả hệ thống sụp đổ.
Palace hiện sở hữu hiệu suất tấn công nền tảng đứng thứ ba Premier League, nhưng chỉ ghi 13 bàn từ lượng cơ hội tương đương 19 xG. Đổ lỗi cho các tiền vệ là sai bản chất. Đội của Glasner sáng tạo như vậy chính vì những tiền vệ ấy không ghi bàn.
=>Xem thêm:
Nguồn: Bongdalu
