Malaysia đã gây sốc khi chốt danh sách các cầu thủ U22 tham dự SEA Games 33. Chỉ có 6 cầu thủ đang chơi tại Super League.
Bóng đá Malaysia đang trải qua một trong những giai đoạn tăm tối và hỗn loạn nhất trong nhiều năm trở lại đây. Cú sốc đầu tiên và nặng nề nhất đến từ án kỷ luật của FIFA, phanh phui việc 7 cầu thủ nhập tịch đã sử dụng giấy tờ giả mạo để hợp thức hóa quốc tịch. Vụ việc này không chỉ đẩy Liên đoàn Bóng đá Malaysia (FAM) vào một cuộc khủng hoảng pháp lý và đối mặt với nguy cơ bị cấm tham gia các giải đấu quốc tế, mà còn làm đổ vỡ niềm tin của người hâm mộ.
Dấu chấm hết cho chiến lược “ăn xổi”
Nguy hiểm hơn, scandal này đã làm lung lay tận gốc rễ chiến lược “nhập tịch thần tốc” mà bóng đá Malaysia theo đuổi bấy lâu nay như một chiếc chìa khóa vạn năng để nâng tầm đội tuyển quốc gia. Theo đề án F30 được công bố, Malaysia đáng lẽ phải tập trung vào việc phát triển đào tạo trẻ một cách bài bản và bền vững. Thế nhưng, FAM lại chọn con đường tắt bằng cách bổ sung hàng loạt cầu thủ ngoại quốc được cấp quốc tịch gấp rút để lấp đầy những khoảng trống chuyên môn.
Khi chiến lược “đi tắt đón đầu” này bị FIFA công bố là dựa trên những hồ sơ gian dối, bóng đá Malaysia lập tức rơi vào thế bị chặn đứng hoàn toàn. Họ mất đi nguồn bổ sung nhân lực từ bên ngoài, trong khi nguồn lực nội địa lại quá yếu và thiếu để có thể gánh vác các đội tuyển. Quyết định gấp rút nộp đơn khiếu nại lên Tòa án Trọng tài Thể thao (CAS) của FAM, với khối bằng chứng chi tiết mà FIFA công bố, gần như chỉ còn là hy vọng mong manh. Đó không còn là vấn đề của vài cá nhân hay vài quan chức, mà là sự sụp đổ của một tầm nhìn chiến lược.
Trong lúc dư luận chưa kịp nguôi ngoai sau vụ bê bối nhập tịch, danh sách đội tuyển U22 Malaysia chuẩn bị cho SEA Games 33 được công bố lại tiếp tục khuấy đảo sự lo lắng của người hâm mộ. Danh sách này, theo lời HLV Nafuzi Zain, là tập hợp những cầu thủ lứa U22 tốt nhất mà bóng đá Malaysia hiện có, nhưng lại là minh chứng bi thảm nhất cho thực trạng yếu kém và rệu rã của công tác đào tạo trẻ.
Danh sách U22 minh chứng cho thực trạng yếu kém
Trong số 25 cầu thủ được triệu tập, chỉ có vỏn vẹn 6 người đang thi đấu tại Super League – giải vô địch quốc gia cao nhất của Malaysia Danh sách này bao gồm thủ môn Syahmi Adib, hậu vệ Ubaidullah Shamsul, các tiền vệ Aliff Izwan, Haziq Kutty Abba, và cặp tiền đạo Fergus Tierney cùng Haqimi Azim. Các cái tên còn lại đều chơi ở các hạng đấu thấp hơn, nơi chất lượng chuyên môn, cường độ tập luyện và môi trường cạnh tranh đều thua xa chuẩn mực cần có của một nền bóng đá đặt mục tiêu vươn tầm châu lục.
Con số 6 cầu thủ thi đấu ở giải vô địch quốc gia không chỉ cho thấy lực lượng U22 quá ít và mỏng về mặt số lượng, mà còn phơi bày một vấn đề nghiêm trọng hơn mang tính hệ thống. Đó là việc Super League – nơi được coi là sân khấu lớn nhất để các tài năng trẻ tôi luyện – gần như không có chỗ cho cầu thủ bản địa dưới 22 tuổi trưởng thành.
Các tài năng trẻ Malaysia không đủ cơ hội thi đấu đỉnh cao, thiếu môi trường để va chạm và phát triển, dẫn đến việc đội U22 quốc gia phải chắp vá từ những cái tên ít được trải nghiệm. Trong khi các nền bóng đá phát triển trong khu vực như Việt Nam, Thái Lan đang có một lượng lớn cầu thủ trẻ là trụ cột tại giải vô địch quốc gia, thì sự vắng mặt của các cầu thủ Super League trong danh sách U22 Malaysia đã thể hiện rõ ràng sự đứt gãy trong quá trình chuyển giao và phát triển cầu thủ.
Vòng luẩn quẩn đầy mạo hiểm
Việc Super League chỉ đóng góp 6 cầu thủ cho đội U22 không chỉ là một con số thống kê, mà còn là lời giải thích tại sao nhiều năm qua FAM buộc phải đẩy mạnh chiến lược nhập tịch. Họ nhìn thấy một sự thật không thể che giấu: nguồn tài năng bóng đá trong nước đang cạn kiệt một cách đáng báo động.
Tuy nhiên, thay vì tìm cách giải quyết tận gốc rễ của vấn đề đào tạo trẻ, Malaysia lại lựa chọn hướng đi ăn xổi đầy mạo hiểm. Họ nhập tịch càng nhiều càng tốt để “cứu” đội tuyển quốc gia trước mắt. Cho dù chiến lược nhập tịch này có đúng luật đi chăng nữa, nó vẫn tạo ra một vòng luẩn quẩn độc hại cho bóng đá trong nước:
Bước 1 là cầu thủ ngoại lấp đầy vị trí chủ chốt trong các câu lạc bộ Super League. Bước 2 là cầu thủ trẻ và cầu thủ nội địa mất đi cơ hội cọ xát và cạnh tranh ở cấp độ cao nhất. Bước 3 là cầu thủ trẻ mất động lực phấn đấu, hệ thống đào tạo bóng đá trẻ bị xem nhẹ, ngày càng đi xuống.
Hậu quả của bước 3 thì sẽ quay lại bước 1 để tìm lời giải dẫn đến đội tuyển quốc gia ngày càng phụ thuộc hoàn toàn vào nguồn lực nhập tịch. Khi vòng luẩn quẩn ấy vỡ tung bởi án kỷ luật của FIFA, người Malaysia mới đối mặt trực diện với một sự thật phũ phàng: họ thiếu tài năng, thiếu nền tảng vững chắc và thiếu cả định hướng dài hạn.
Không có con đường tắt nào dẫn đến thành công bền vững trong bóng đá. Malaysia chỉ có thể tự cứu mình bằng cách quay về với gốc rễ: đầu tư đào tạo trẻ một cách nghiêm túc, xây dựng hệ thống phát triển cầu thủ bài bản từ cấp cơ sở đến cấp câu lạc bộ và đảm bảo các tài năng bản địa có cơ hội thực sự để thi đấu và tỏa sáng tại Super League.
Nguồn: Bongdalu
