Cầu thủ nào sút hai chân như một hàng đầu châu Âu?

Rất nhiều cầu thủ chỉ có thể chơi tốt ở chân thuận nhưng cũng có những người chơi tốt cả hai chân. Vậy ai là người chơi tốt hai chân nhất?

Các nghiên cứu ở 5 giải VĐQG hàng đầu châu Âu cho thấy mức độ phụ thuộc vào chân thuận của cầu thủ có thể đo được bằng vị trí sút. Không ngạc nhiên khi càng ở xa khung thành, cầu thủ càng có xu hướng sút bằng chân mạnh hơn. Những người sút ở phía cánh trái thường dùng chân phải, và ngược lại.

70% cầu thủ thuận chân phải

Trong Premier League, từ mùa 2018–19 đến nay, 70% cầu thủ được xác định là thuận chân phải (ít nhất 60% cú sút bằng chân phải), 26% thuận chân trái, và chỉ 4% là “hai chân” (ambipedal) — tức tỷ lệ sút hai chân nằm trong khoảng quanh mức cân bằng 50/50 với sai số 10%. Việc hiểu rõ cầu thủ sử dụng chân nào cũng là lợi thế lớn cho các nhà phân tích đối thủ. Khi biết chắc một cầu thủ sẽ đẩy bóng sang chân thuận, hậu vệ có thể chặn trước hướng dứt điểm.

Kể từ đầu mùa trước, Ethan Nwaneri (Arsenal) là cầu thủ sút bằng chân trái nhiều nhất với 96% cú sút, hơn Tyler Dibling và Cole Palmer (đều 92%). Ngược lại, Mateo Kovačić và Ryan Gravenberch là những người “thuận chân phải tuyệt đối” (97%), trong khi Callum Hudson-Odoi (93%) và Cody Gakpo (92%) cũng thường xuyên ngoặt từ cánh trái vào trong để dứt điểm bằng chân phải.

Ở giữa hai thái cực ấy là những trường hợp đáng chú ý nhất. Theo dữ liệu của The Athletic, Dango Ouattara (Brentford) là một trong những cầu thủ thuận hai chân nhất Ngoại hạng Anh, với 55% cú sút bằng chân trái và 45% bằng chân phải. Cầu thủ còn “cân” hơn là Antoine Semenyo, đồng đội cũ ở Bournemouth, với tỷ lệ 54% – 46%. Từ đầu mùa 2024–25, Semenyo cũng là cầu thủ có nhiều cú sút (không tính phạt đền) nhất châu Âu — 144 lần — cho thấy anh dám sút từ mọi góc, dù khó đến đâu.

Sự ưa chuộng chân trái của Mohamed Salah dường như đi ngược lại nhận định rằng cầu thủ thuận hai chân có nhiều cơ hội ghi bàn hơn. Mùa trước, anh giành Chiếc giày vàng Premier League với 29 bàn — lần thứ tư trong sự nghiệp — dù chỉ 15% số cú sút của anh đến từ chân phải (chưa tính đánh đầu). Trong suốt bảy mùa gần đây, Salah chỉ duy nhất một lần có hơn 20% cú sút bằng chân yếu.

Trái lại, Harry Kane duy trì tỷ lệ dùng chân trái ổn định — khoảng 1 lần mỗi 4 cú sút kể từ 2018, và đạt gần 29% mùa vừa qua. Khả năng sút hai chân khiến anh cực kỳ khó lường, giúp anh tiếp tục giành danh hiệu Vua phá lưới Bundesliga mùa thứ hai liên tiếp kể từ khi đến Bayern Munich.

Kane nói năm 2020: “Tôi từng phải tập luyện rất nhiều với chân trái. Khi 17, 18 tuổi, có giai đoạn tôi chỉ luyện sút bằng chân trái. Nếu buổi đó là luyện dứt điểm, tôi chỉ dùng chân trái — vì tôi biết chân phải đã đủ tốt rồi”.

Một trường hợp tương tự là Erling Haaland, người tăng đáng kể số cú sút bằng chân phải ở mùa 2021–22 sau khi được Alexander Zickler, cựu tiền đạo Bayern và trợ lý HLV RB Leipzig, hướng dẫn trong thời gian cả hai làm việc ở Dortmund.

Rất hiếm cầu thủ đạt đối xứng hoàn hảo

Trong Premier League, từ 2018–19 đến nay, chỉ có 4 trường hợp cầu thủ đạt đối xứng hoàn hảo về tỷ lệ sút hai chân (≥25 cú sút mỗi chân): Matej Vydra (Burnley) và Danny Welbeck (Brighton) mùa 2020–21, cùng Leandro Trossard, người hiếm hoi làm được điều này hai lần (với Brighton mùa 2020–21 và 2022–23).

Trossard chia sẻ khi gia nhập Arsenal năm 2023: “Tôi vẫn ưa chân phải, nhưng gần như thuận hai chân. Tôi có thể đi bóng và sút bằng chân trái, nên rất khó bị bắt bài. Tôi thấy thoải mái với cả hai, điều đó giúp tôi rất nhiều”.

Trên bình diện châu Âu, Ousmane Dembélé (Paris Saint-Germain) là ví dụ tiêu biểu nhất cho một cầu thủ dứt điểm cân bằng hai chân. Khi còn ở Rennes, anh từng nói đùa rằng mình “thuận chân trái nhưng sút tốt hơn bằng chân phải” — điều gần như không ai khác làm được.

Thật đáng kinh ngạc, chủ nhân Quả Bóng Vàng hiện tại còn là một trong số rất ít cầu thủ đổi chân sút chính giữa các mùa. Từ mùa 2020–21 đến nay, Dembélé thay đổi luân phiên giữa việc sút nhiều hơn bằng chân phải hoặc chân trái, thường dao động quanh mức 50/50 — minh chứng cho khả năng thực sự hai chân.

Harry Kane thuận chân phải nhưng luyện tập để chơi tốt bằng chân trái

Điều này phần nào nhờ vào việc anh có thể chơi ở mọi vị trí trên hàng công mà vẫn giữ được bản năng dứt điểm bằng cả hai chân. Chính quyết định của HLV Luis Enrique kéo Dembélé vào vai “số 9 ảo” đã giúp PSG bùng nổ ở nửa sau mùa trước, giành cú ăn bốn lịch sử và Dembélé ghi tới 35 bàn trên mọi đấu trường.

Khoảnh khắc thể hiện rõ nhất sự hai chân của anh là loạt luân lưu trước Liverpool ở vòng 1/8 Champions League mùa rồi: anh chạy đà như thể sẽ sút bằng chân trái, rồi bất ngờ vòng qua đổi sang chân phải, khiến Alisson hoàn toàn bị đánh lừa trước khi tung cú sút chính xác vào góc trái khung thành. Dembélé hiện là một ngoại lệ hiếm hoi ở châu Âu — nhưng anh có thể vừa vẽ ra khuôn mẫu cho thế hệ tiền đạo hiện đại tiếp theo.

Những cầu thủ thực sự thuận hai chân vẫn là của hiếm trong bóng đá, nhưng một xu hướng mới đang dần hình thành. Trong kỷ nguyên dữ liệu và phân tích chiến thuật chi tiết, khi các hậu vệ nắm rõ từng thói quen của đối thủ, việc trở nên khó đoán và hai chân linh hoạt có thể trở thành vũ khí sống còn của các tiền đạo tương lai.

=>Xem thêm:

Nguồn: Bongdalu