Thoạt nhìn, hình ảnh các cầu thủ trẻ của tuyển Italy tập luyện với miếng che mắt có thể khiến người ta liên tưởng đến một cảnh phim Cướp biển vùng Caribbean
Chỉ khác là bối cảnh không phải trên boong tàu, mà tại trung tâm huấn luyện của Liên đoàn Bóng đá Italy ở Coverciano, còn những “hải tặc” không múa dao mà mặc áo tập phát sáng và đang rê bóng trên sân cỏ. Chính “trùm cướp biển” Silvio Baldini đã yêu cầu các cầu thủ U21 của mình đeo miếng che mắt trong buổi tập chuẩn bị cho các trận đấu gặp Thụy Điển và Armenia.
Tập luyện cho thị giác và cảm nhận không gian
Theo tờ Gazzetta dello Sport, buổi tập hôm thứ Ba gồm ba phiên, mỗi phiên kéo dài 20 phút. Ngay cả các thủ môn cũng tham gia các bài tập trong tình trạng một mắt bị che. Với nhiều cầu thủ, đây là trải nghiệm mới lạ, nhưng Baldini từng áp dụng phương pháp này khi còn dẫn dắt Palermo và Pescara.
Tuy nhiên, đây không phải là một trò “hóa trang” nhằm tăng tinh thần đồng đội. Đằng sau việc dùng miếng che mắt là cơ sở khoa học — một kỹ thuật đã giúp cải thiện thành tích cho các đội bóng bầu dục từng vô địch World Cup, các tay golf hàng đầu thế giới và cả những tay đua F1 xuất sắc nhất.
Mục tiêu của bài tập là giúp cầu thủ cải thiện khả năng cảm nhận độ sâu và tăng độ sắc bén cho mắt thuận — con mắt mà não bộ con người thường dựa vào để xử lý thông tin nhanh hơn. Phần lớn mọi người đều có sự trùng khớp giữa mắt thuận và tay hoặc chân thuận.
Việc giúp cầu thủ nhận biết rõ mắt thuận của mình sẽ giúp họ phản ứng nhanh hơn, xử lý thông tin chính xác hơn khi chịu áp lực trên sân. Trong buổi tập, phần đầu tiên các cầu thủ đeo miếng che mắt thuận; phần thứ hai họ che mắt còn lại; và phần cuối cùng thì không đeo gì. “Tôi muốn khuyến khích các chàng trai nhìn sân bóng không chỉ bằng đôi mắt, mà còn bằng tâm trí và cơ thể,” Baldini chia sẻ trong cuộc phỏng vấn trước đó với Gazzetta hồi tháng 9.
Huấn luyện sáng tạo của Baldini
Huấn luyện viên 67 tuổi này vốn nổi tiếng với những Italy tưởng độc đáo trong luyện tập. Ở đợt tập trung hồi tháng 9 tại Tirrenia, Baldini tổ chức phục hồi thể lực ngay trên bãi biển. Ông cũng bỏ mô hình ở phòng riêng, yêu cầu các cầu thủ phải ở chung với đồng đội thi đấu cùng vị trí để tăng khả năng phối hợp.
Baldini tiết lộ rằng ông lấy cảm hứng cho bài tập che mắt từ quyền anh. “Khi còn dẫn dắt Catania, tôi từng đến xem một võ sĩ ở Syracuse. Anh ta dùng băng che mắt trong luyện tập, điều đó khiến tôi tò mò. Tôi nghiên cứu thêm và bắt đầu thử nghiệm phương pháp ấy,” ông nói với Il Pescara.
Huấn luyện viên đội tuyển Mỹ, Mauricio Pochettino, cũng tin vào khoa học thị giác trong huấn luyện thể thao. Ông tiết lộ rằng mình chuyển Timothy Weah sang đá cánh trái vì nhận thấy cầu thủ này thuận mắt trái. “Ông ấy bảo tôi làm một bài kiểm tra nhỏ — nhìn qua một tờ giấy rồi che từng mắt. Kết quả là mắt trái của tôi mạnh hơn, và tôi được chuyển sang cánh đó. Thật thú vị,” Weah kể lại.
Pochettino giải thích: “Mắt thuận giúp cầu thủ cảm thấy thoải mái hơn khi xử lý bóng. Chúng tôi luôn kiểm tra điều này để hiểu rõ từng người.” Trên thực tế, bóng đá chỉ mới bắt đầu chú trọng đến yếu tố thị giác từ thập niên 1990, trong khi nhiều môn thể thao khác đã khai phá lĩnh vực này từ lâu.
Chuyên gia nổi tiếng nhất trong lĩnh vực này là tiến sĩ Sherylle Calder, người từng hợp tác với ba đội tuyển bóng bầu dục vô địch World Cup, đội cricket Úc, và golfer Ernie Els trước khi ông giành chức vô địch The Open năm 2012.
Trong thời gian làm việc với đội tuyển Anh năm 2003, bà khiến các huyền thoại như Jonny Wilkinson hay Martin Johnson phải tập luyện với miếng che mắt. “Khi che một bên mắt, hệ thống thị giác buộc phải làm việc nhiều hơn. Sau khi bỏ miếng che ra, mọi thứ trở nên dễ dàng và rõ nét hơn,” bà nói.
Dù sau này Calder phát triển các phần mềm huấn luyện thị giác hiện đại hơn, bà vẫn cho rằng bài tập che mắt “rất hữu ích để giúp vận động viên nhận thức được giá trị của việc sử dụng đồng bộ cả hai mắt”. Mùa hè vừa rồi, bà còn giúp tay cricket trẻ Dewald Brevis lập hàng loạt kỷ lục thế giới trong trận gặp Úc.
Lợi thế từng phần trăm giây
Tiến sĩ Zoe Wimshurst, nhà tâm lý học thể thao người Anh chuyên về hiệu suất thị giác, từng hợp tác với các đội Premier League, CLB rugby Harlequins và tay đua F1 Lando Norris. Bà giải thích rằng việc kiểm soát “mắt thuận” là yếu tố quan trọng trong thể thao đỉnh cao.
“Giả sử một cầu thủ chạy cánh phải mà thuận mắt phải — mắt thuận của anh ta hướng ra đường biên và khán đài, còn mắt trái phải xử lý bóng từ trung tâm. Mắt không thuận thường xử lý chậm hơn một phần nghìn giây, và điều đó đủ để khiến họ mất kiểm soát đường chuyền,” bà nói.
Bài tập che mắt còn giúp cải thiện khả năng nhận thức độ sâu — tức khả năng đánh giá khoảng cách và vị trí của vật thể trong không gian ba chiều. Khi che một mắt, não buộc phải sử dụng các tín hiệu khác như kích thước, bóng đổ hoặc chuyển động để ước lượng khoảng cách, từ đó tăng cường khả năng định hướng.
Theo Wimshurst, “việc luyện tập này giúp cầu thủ nhận thức tốt hơn về bóng bay qua đầu, vị trí đồng đội và khoảng trống xung quanh. Trong thể thao, chỉ cần nhanh hơn một phần nhỏ của giây thôi cũng có thể là khác biệt giữa một cú vô-lê hoàn hảo hay một pha sút bóng lên khán đài.”
Có thể những buổi tập của đội U21 Italy trông hơi kỳ lạ, nhưng có lẽ, dưới bàn tay của Baldini, các cầu thủ trẻ ấy đang “nhìn” sân bóng rõ ràng hơn bao giờ hết.
Nguồn: Bongdalu
